مهر بررسی می كند؛
هیبریدها و پلاگین هیبریدها، ناجی یا مخرب محیط زیست؟
حیوان خانگی: جایگزینی خودرو های بنزینی با خودرو های هیبرید و پلاگین هیبرید را اغلب برای محیط زیست مفید می دانند اما به راستی رد پای زیست محیطی این خودرو ها چه اندازه شناخته شده است؟
خبرگزاری مهر، گروه جامعه: اغلب درباره خودرو های هیبرید الكتریك گفته شده كه این خودرو ها كارایی انرژی بالاتری دارند و برای محیط زیست مفید به شمار می روند. مالكان این خودرو ها اغلب مصرف به صرفه تر سوخت در این خودرو ها را تایید می كنند. داده ها نشان داده است كه خودروی هیبرید الكتریك با میزان سوخت مشابه مسافتی دو برابر رقبای بنزینی مرسوم طی می كنند. اما آیا آثار محیط زیستی خودرو ها صرفا به میزان مصرف سوخت وابسته است؟ موضوعی كه با عنایت به نوپا بودن صنعت خودرو های هیبرید الكتریك در بازار خودرو شاید پاسخ چندان مطمئنی نداشته باشد چون كه ردپای زیست محیطی این خودرو ها را به آسانی نمی توان اندازه گیری نمود. آلودگی های ناشی از خودرو های هیبرید الكتریك یكی از اصلی ترین آثار منفی خودرو ها بر محیط زیست سوخت های مولد مه دود است. مه دود از مشهودترین آلودگی های حاضر در كلان شهرهاست بخصوص در مراكز شهری كه چندین هزار خودرو تجمع دایم داشته باشند. گازهایی كه مه دود را شكل می دهند، اكسیدهای نیتروژن (ناكس)، هیدروكربن ها و دیگر تركیبات آلی فرار هستند. خودرهای هیبرید الكتریك آلاینده های گازی كمتری از خودرو های مرسوم تولید می كنند. عموما هرچه خودرو بزرگتر باشد تفاوت آلایندگی میان خودروی هیبرید الكتریك و خودروی عادی بیشتر می شود. به صورت میانگین، خودرو های هیبرید كوچك تنها ۱۰ درصد كمتر گازهای آلاینده مولد مه دود تولید می كنند. مدلهای هیبرید اندازه متوسط و شاسی بلندهای بزرگ هم به ترتیب ۱۵ درصد و ۲۱ درصد انتشار آلاینده های مولد مه دود را نسبت به خودرو های مرسوم كم می كنند. آلودگی های ناشی از خودرو های پلاگین هیبرید خودرو های پلاگین هیبرید این انتخاب را به راننده می دهند كه نیروی محرك خودروی خویش را از منبع قدرت ۱۲۰ ولتی تامین كنند كه خود برای شارژ نیازمند یك منبع سوختی دیگر است. زمانی كه خودرو به صورت كامل شارژ شده باشد خودرو استفاده از نیروی الكتریكی را در اولویت قرار می دهد و موتور بنزینی تنها بعنوان پشتیبان استفاده خواهد شد. یعنی موتور بنزینی تنها زمانی به كار خواهد افتاد كه شارژ برقی در كار نباشد. مصرف این خودرو ها در هر صد كیلومتر به كمتر از ۳ لیتر می رسد و آلاینده های بسیار كمی از اگزوز آنها خارج می شود.
یك اثر منفی این خودرو ها روی محیط زیست، به نوع منبعی كه انرژی مورد نیاز برای شارژ این خودرو ها را تامین می كند وابسته است. برای مثال كالیفرنیا ۸۰ درصد برق شهری خویش را از منابع انرژی پاك مثل نیروگاه های هیدروالكتریك تامین می كنند. ازاین رو استفاده از خودرو های پلاگین هیبرید در كالیفرنیا می تواند برای محیط زیست خیلی خوب باشد چون كه نه خودرو و نه منبع تامین انرژی آن آلاینده مخرب چندانی تولید نمی نماید. اما بهرحال هنوز كشورهای خیلی از نیروگاه های سوخت فسیلی برای تامین برق و انرژی بهره می گیرند. در این موارد استفاده از خودرو های پلاگین هیبرید آلاینده هایی را در هوا رها می كند كه به اندازه خروجی اگزوز (و شاید بیشتر) برای محیط زیست مضر هستند. باتری های نیكل هیدرید و لیتیوم یون باتری خودرو ها همواره برای محیط زیستی ها یك دغدغه بوده است. پژوهش های گوناگونی نشان داده باتری های سنتی سربی اسیدی مقادیر بالایی سرب سمی دارند كه یه محیط زیست نشت خواهد نمود. موضوعی كه مشكلات سلامتی جدی همچون صدمه های مغزی، كلیوی، و اختلالات شنوایی بوجود می آورد. از سال ۲۰۱۰ به این سو خودرو های هیبرید باتری های سربی اسیدی را استفاده نمی كنند، خیلی از آنها باتری های نیكل هیدرید دارند و با پیشرفت روز افزون صنعت خودرو های هیبرید و الكتریك سهم باتری های لیتیوم یون در آنها رو به افزایش است.
یك پژوهش سه ماهه در سال ۲۰۰۵ آثار زیست محیطی مربوط به استخراج، تولید، كاربرد و دفع سه نوع باتری را بررسی كرد: سرب، نیكل و لیتیوم. این پژوهش نشان داد كه باتری های سربی برای محیط زیست از دیگر انواع باتری مخرب ترند، و باتری های نیكل هیدرید و لیتیوم یون در رتبه های بعدی قرار دارند. تهدید اصلی باتری های نیكل هیدرید آن است كه نیكل برای انسان سرطان زاست. خوشبختانه خیلی از تولیدكنندگان خودرو های هیبرید مشتریانشان را تشویق می كنند باتری هایشان را برای بازیافت برگردانند و حتی مشوق های مالی هم برای این كار در نظر گرفته اند. خودروی هیبرید و پلاگین هیبرید، آری یا نه؟ برای جمع بندی نهایی باید در نظر داشت كه موتور برقی خودرو های هیبریدی از باتری استفاده می نماید و باتری این خودرو ها معمولا بر پایه‌ی فلزاتی چون نیكل، كبالت و لیتیوم است كه فرآیند استخراج این فلزات به شدت محیط زیست را تخریب می كند. در بعضی روش ها برای رسیدن به مواد مورد نظر، خاك با مواد اسیدی شسته شده تا مواد اضافی آن جدا شود و فلز مورد نظر باقی بماند. این عملیات به محیط زیست صدمات جبران ناپذیری وارد می نماید. در فرآیند ساخت خودرو هم بدلیل اینكه این خودرو ها اجزای بیشتری نسبت به خودرو های معمولی دارند، هزینه و انرژی بیشتری برای ساخت آنها صرف خواهد شد كه به تبع مصرف انرژی بیشتر، آلودگی بیشتری به محیط زیست وارد می شود. از طرفی درباره مصرف پایین تر سوخت خودرو های هیبریدی باید گفت طبق تحقیقات انجام شده، نقطه‌ی سربه سری كه استفاده از خودرو های هیبریدی نسبت به خودرو های دیزلی آلودگی كمتری پیدا می كند، پیمایش ۱۶۰۰۰۰ مایلی است. این پیمایش حدوداً معادل ۲۶۰ هزار كیلومتر است كه با عنایت به پیمایش متوسط سالیانه خودرو های سواری، پس از حدود ۱۵ سال رانندگی حاصل می شود. تحقیقات دیگری نشان داده كه خودرو های هیبریدی گازهای گلخانه ای به نسبت كمتری تولید می كند كه مطابق استاندارد آلاینده های معیار هوا، این گازها جز گازهای آلاینده هوا محسوب نمی شوند. نتایج همین تحقیقات از آن حكایت می كند كه تولید ذرات معلق و ریزگرد در این خودرو ها با دیگر خودرو ها تفاوت چندانی ندارد. مطابق بررسی های دقیق علمی، ذرات معلق عامل اصلی آلودگی هوای كلانشهرها محسوب می شوند. با در نظر داشتن مجموع این موارد می توان نتیجه گرفت كه مفید بودن خودرو های هیبرید و پلاگین هیبرید بر خلاف آن چه معمولا با قاطعیت عنوان می شود چندان مورد اطمینان نیست و احتیاج به بررسی و البته تامین شرایط جانبی مختلفی همچون روشهای تولید انرژی پاك و بازیافت باتری ها دارد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب