استمرار بدبیاری های سمندر لرستانی
راه شكافی بیخ گوش گونه ای جهانی
حیوان خانگی: نامش در لیست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت محیط زیست قرار دارد و تجارت آن ممنوع شده، اما راه شكافی بیخ گوش زیستگاهش دوستداران طبیعت را نگران كرده است؛ بدبیاری های فرزند آتش تمامی ندارد.
خبرگزاری مهر - گروه استان ها: خانواده پهناور حیات وحش ایران راسته دوزیستان دم دار شامل هشت گونه سمندر بوده كه بیشتر آنها در شرایطی بحرانی به سر می برند، در میان این خانواده، سمندر لرستان در سال های اخیر تهدیدهای بسیاری را تجربه كرده و همچنان جمعیت این گونه با خطرات مختلفی روبروست.
آسیب های جبران ناپذیر در انتظار زیستگاه سمندر
قاچاق بیش ازحد این گونه به دست سوداگران حیات وحش، نمونه برداری با اهداف تجاری، زینتی و علمی، سیلاب ها، خشك سالی، ناهنجاری ها، صیادان طبیعی و… همه عوامل تهدیدكننده برای این گونه هستند و باید این دفعه راه شكافی به سمت زیستگاه این گونه را به همه عوامل مورد اشاره اضافه كرد.
راه شكافی به سمت زیستگاه سمندر لرستانی، ممكنست لطمه های جبران ناپذیر به چرخه اكولوژیك سمندر و همه زیستمندان آن منطقه وارد كند
این روزها خبر از راه شكافی به سمت زیستگاه سمندر لرستانی به گوش می رسد، موضوعی كه كارشناسان و فعالان محیط زیست لرستان را با نگرانی مواجه كرده است.
مجید دریكوند دبیر شبكه تشكل های محیط زیستی لرستان در گفت و گو با خبرنگار مهر با تاكید بر اینكه راه شكافی به سمت زیستگاه سمندر لرستانی، ممكنست لطمه های جبران ناپذیر به چرخه اكولوژیك سمندر و همه زیستمندان آن منطقه وارد كند، گفت: این محدوده در مركز خوزستان و لرستان است، قسمتی از كار به عهده وزارت كشور، خوزستان و حوزه فعالیت بخشداری الوار گرمسیری است.
وی با تاكید بر اینكه زیستگاه سمندر به لحاظ جغرافیایی بین لرستان و خوزستان مشترك است، عنوان كرد: عمده زیستگاه های سمندر در لرستان هستند، اما چون سمندر به دنبال پیدا كردن موقعیت اكولوژیك مناسبی برای ادامه حیات است همیشه به دنبال پیدا كردن زیستگاه های جدید است.
ضعف مدیریت برای تبدیل زیستگاه سمندر بعنوان منطقه حفاظت شده
این كارشناس حوزه محیط زیست لرستان در ادامه با تاكید بر اینكه نخستین زیستگاهی كه سمندر در آن پیداشده، كار علمی روی انجام و گزارش آن داده شده، زیستگاهی به نام «شهبازان» یا زیستگاه «توه» در راه راه آهن است، اظهار داشت: متأسفانه این چند كیلومتر راه شكافی دقیقاً منطبق بر ایستگاه «شهبازان» و برای دسترسی عشایر آن منطقه مقرر است كه اتفاق بیفتد.
ممكن است همین امروز اجازه راه شكافی داده شود و فردا، اعلام كنند كه بعنوان منطقه حفاظت شده مورد موافقت قرار گرفته است، آن وقت می خواهیم چه كاری كنیم؟
دریكوند با تاكید بر اینكه اولاً عشایر در این منطقه به صورت فصلی تردد دارند و ضرورتی ندارد كه برای تعداد جمعیت كم، راه شكافی انجام دهیم، اشاره كرد: ثانیا، ضعف ما در معرفی مناطق اینجا خودرا نشان می دهد، ۱۰ سال پیش مطالعات این منطقه انجام شده و زیست منطقه حفاظت شده سمندر كوهستانی كه یكی از مهم ترین مناطق آن «شهبازان» و این زیستگاه است، قرار شده كه بعنوان منطقه حفاظت شده معرفی شود اما تعلل و ضعف مدیریت منجر به شده كه منطقه حفاظت شده معرفی نشود.
وی، افزود: هنوز پرونده این امر در شورای عالی محیط زیست خاك می خورد، می گویند آنجا منطقه حفاظت شده نیست اما مطالعات آن روی میز شورای عالی محیط زیست است و برای منطقه حفاظت شده معرفی شده است، ممكنست همین امروز اجازه راه شكافی داده شود و فردا، اعلام كنند كه بعنوان منطقه حفاظت شده مورد موافقت قرارگرفته است، آن وقت می خواهیم چه كاری كنیم؟
وقتی آب به روی سمندر بسته می شود!
دبیر شبكه تشكل های محیط زیستی لرستان، اظهار داشت: از همه این ها مهم تر، ما یك گونه جانوری، حلقه از اكوسیستم و حوضچه ژنتیكی خودرا به نام سمندر كوهستانی لرستان كه منحصراً در تمام دنیا فقط در لرستان پیدا می شود را قربانی می نماییم، با این راه شكافی ارتباط آب های زیرزمینی، آب های سطحی و با عمق كم وزیاد بی گمان قطع خواهد شد.
دریكوند با تاكید بر اینكه این جاده مسیر آبی كه چشمه های «شهبازان» و «توه» و یكی از اصلی ترین زیستگاه ها را قطع می كند، اظهار داشت: به طور قطع سمندر آنجا لطمه جدی خواهد دید چونكه وقتی از انقراض سمندر و حفظ آن حرف می زنیم درواقع راجع به حدود چهار هزار قطعه سمندر حرف می زنیم، این زیستگاه اصلی را كه ارزش علمی و ژنتیكی برای ما دارد چگونه می توان نادیده گرفت؟
اگر راه شكافی صورت می گیرد اعلام كنند كه طرح ارزیابی آن كجاست؟
وی با اشاره به اینكه وقتی كه جریان آب زیستگاه قطع شود، به طور قطع چشمه های سمندر و گونه سمندر لطمه می بیند، اظهار داشت: برمبنای اصل ۵۰ قانون اساسی، هر كار اقتصادی، اجتماعی و… اگر منجر به تخریب محیط زیست شود برخلاف قانون است.
این كارشناس حوزه محیط زیست لرستان، اضافه كرد: من بعنوان دبیر شبكه تشكل های محیط زیستی لرستان به شدت از این راه شكافی انتقاد دارم و به شدت متقاضی این هستم كه این ماجرا كنترل شود، جاده سازی و راه شكافی صورت نگیرد، دنبال راه های جایگزین و با خطرات كمتر هستم، اگر راه شكافی صورت می گیرد اعلام كنند كه طرح ارزیابی آن كجاست؟
دریكوند با تاكید بر اینكه این جاده نزدیك به تونل ۱۳ راه آهن است و از روی نقشه های ماهواره ای می توان مشاهده كرد، آنجا ما كلی حیات وحش، زنجیره های اكولوژیك و گونه های جانوری داریم، اظهار داشت: این مدل تصمیم گیری در حوزه محیط زیست تأسف آور و خنده دار است.
وی با اشاره به تأكیدات مقام معظم رهبری بر لزوم حفاظت از محیط زیست، اظهار داشت: ما تشكل ها و نمایندگان مردم در حوزه محیط زیست، به شدت با این ماجرا مخالف هستیم و هر آنچه لازم باشد اجرا و پیگیری خواهیم كرد.
ادعای مدیركل محیط زیست: این راه شكافی غیر مجاز نیست
مهرداد فتحی بیرانوند مدیركل محیط زیست لرستان با اشاره به راه شكافی به سمت زیستگاه سمندر لرستانی، گفت: این راه شكافی غیرمجاز نیست، ده ها خانواده عشایر در منتهی مقابل سمت راست منطقه «كول چپ» زندگی می كنند حدود پنج سالی بوده كه متقاضی هستند قسمتی از این مسیر و تا مسیر دوراهی، راه شكافی صورت گیرد تا بتوانند تردد داشته باشند.
حدود دهها خانوار عشایر از صدها سال پیش آنجا زندگی می كنند و متقاضی راه شكافی در قسمتی از این مسیر هستند
وی با اشاره به اینكه قسمتی از مسیر را به سمت «كول چپ» بوسیله ماشین می توان تردد كرد و از قبل جاده بوده است، اضافه كرد: همین طور حدود دو كیلومتر كه پیاده روی می كنی به یك دو راهی به سمت راست و چپ می رسیم كه زیستگاه اصلی سمندر لرستانی در سمت چپ است و مربوط به آبشار «كول چپ» است.
مدیركل محیط زیست لرستان، افزود: حدود ده ها خانوار عشایر از صدها سال پیش آنجا زندگی می كنند و متقاضی راه شكافی در قسمتی از این مسیر هستند.
فتحی بیرانوند، اظهار داشت: ما حدود چهار سالی در این رابطه مقاومت كردیم تا در نهایت جلسه ای با حضور بازرسان امور عشایری و منابع طبیعی برگزار كردیم، همین طور ده ها مورد بازرسی از طرف كارشناسان محیط زیست انجام گرفت و تصمیم گرفته شد كه اگر جاده تا مسیری بیاید تهدید بالقوه ای برای سمندر ایجاد نمی كند.
راه شكافی تهدید مستقیمی برای سمندر ندارند!
وی با اشاره به اینكه آنجا اصلاً نزدیك زیستگاه سمندر نیست و از دو راهی تا زیستگاه سمندر بین پنج تا شش كیلومتر پیاده روی وجود دارد، اظهار داشت: این منطقه، منطقه آزاد شمرده می شود و جز زیستگاه های حساس بوده و بعنوان منطقه حفاظت شده ثبت نشده است.
مدیركل محیط زیست لرستان، اظهار داشت: در این راستا ما طی نامه ای كه ۱۰ تا ۱۲ بند دارد، اعلام كردیم كه اگر ملاحظات زیست محیطی رعایت شود با این راه شكافی موافقت می نماییم، البته این امر نیز منوط به گرفتن اجازه از منابع طبیعی از طرف امور عشایری است.
اگر ملاحظات جوامع محلی را نتوانیم رعایت نماییم، آنها دشمن تنوع محیط زیست می شوند
فتحی بیرانوند با تاكید بر اینكه این راه شكافی تهدید مستقیمی برای سمندر ندارند، اضافه كرد: پس از دو راهی، دیگر ما اجازه راه شكافی را نمی دهیم، چونكه اگر بخواهند این كار را انجام دهند باید از محیط زیست مجوز بگیرند كه ما هم به منابع طبیعی و هم امور عشایری اعلام نموده ایم كه حتما باید ملاحظات محیط زیست رعایت شود.
وی، اظهار داشت: در هنگام انجام عملیات راه شكافی، من هرچند روز یك دفعه همكاران خودرا به منطقه اعزام می كردم تا به صورت میدانی نظارت داشته باشند، تا مسیری كه همكاران ما موافقت كرده اند، آنجا دیگر راه شكافی قطع شده است.
مدیركل محیط زیست لرستان، تاكید كرد: ما نباید همیشه به مسائل یك طرفه نگاه نماییم، اظهار داشت: جوامع بومی و محلی اصلی ترین محافظین محیط زیست در جاهایی كه تنوع محیط زیست وجود دارد، هستند، اگر ملاحظات آنها را هم نتوانیم رعایت نماییم، آنها دشمن تنوع محیط زیست می شوند.
بنابراین گزارش، سمندر كوهستانی لرستان در سال های گذشته تهدیدهای بسیاری را تجربه كرده، این گونه باارزش در محیطی از بقایای جنگل های بلوط كه حاوی آب های خنك باشد زیست كرده و بر پشت خود خال ها یا نوارهای زرد و نارنجی چشم گیر روی زمینه قهوه ای داشته و زیر بدنشان زرد یا نارنجی قرمز است.
نام این گونه تلفیقی از دو كلمه سام (آتش) و اندر (درمیان) بوده و بنا بر این در بعضی از كتب قدیمی او را فرزند آتش نامیده اند. در حقیقت جوامع محلی سمندر را نماد پاكی، شجاعت و انسان راست كردار دانسته و در میان آنها از احترام ویژه ای برخوردارست.
این گونه ۱۴ سانتی متری آندمیك ایران بوده و تنها در لرستان و در مرز با استان خوزستان یافت می شود و تجارت آن توسط كنوانسیون تجارت جهانی گونه های در معرض خطر انقراض ممنوع شده است.
این در حالی است كه سال قبل مجوز تبدیل زیستگاه سمندر لرستانی به پناهگاه حیات وحش سمندر ابلاغ و كارهای تصویب زیستگاه این گونه بعنوان منطقه حفاظت شده انجام شده است و در نوبت مصوبه شورای عالی محیط زیست قرار دارد.
در چنین شرایطی راهشكافی در این منطقه جای تأمل و تعجب دارد.
منبع: حیوان خانگی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب