به مناسبت روز جهانی مارمولك
آیا دم مارمولك سیانور دارد؟
حیوان خانگی: امروز روز جهانی مارمولك است؛خزنده ای كه نام آن برای ما ایرانیان با واژه هایی مانند سم و سیانور گره خورده است اما بگفته یك عضو هیئت علمی دانشكده منابع طبیعی دانشگاه كردستان داخل دم مارمولك ها سیانور وجود ندارد و هیچ مارمولك سمی در كشور زیست نمی نماید.
هانیه غفاری در گفت و گو با ایسنا ضمن نادرست شمردن باور رایج در خصوص وجود سیانور در دم مارمولک ها اظهارکرد: دم مارمولک محل ذخیره چربی هایی است تا در فصل های پاییز و زمستان که غذای کمتری پیدا می شود از این ذخیره های چربی استفاده کنند بدین سبب این باور که مارمولک ها در دم خود سیانور دارند و سمی هستند غلط است همین طور قطع شدن دم برخی مارمولک ها ناشی از یک مکانیسم دفاعی است که به آن «اتوتومی» یا خود دم بری گفته می شود که بمنظور جلب توجه شکارگر به دم و ایجاد فرصتی برای فرار و نجات مارمولک صورت می گیرد.
ایران زیستگاه مارمولک های سمی نیست
وی با اعلان اینکه مشخصا دو گونه مارمولک سمی در دنیا تابحال شناخته شده اند، اشاره کرد: هیچ یک از این دو گونه مارمولک سمی در ایران پراکنش ندارند بدین سبب هیچ مارمولک سمی در کشور وجود ندارد. بااینکه پژوهشگران هنوز درباره سمی بودن بزاق بزمجه ها که نوعی از مارمولک ها و متعلق به خانواده وارانیده هستند، به اتفاق نظر نرسیده اند.
این عضو هیئت علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه کردستان ضمن بیان اینکه مارمولک ها جزو خزندگان به حساب می آیند، اظهار داشت: خزندگان موجوداتی هستند که به سبب وجود پولک روی پوست بدن شان شناخته می شوند و می توان از گروه های مختلف شناخته شده خزندگان به مارمولک ها، مارها، لاک پشت ها و کروکودیل ها اشاره نمود همین طور «توآتارا» و «کرم سوسمار» ها نیز جزو خزندگان هستند اما نسبت به سایر گونه های دیگر کمتر شناخته شده اند.
غفاری درباره گونه های مختلف مارمولک در دنیا اظهار نمود: تعداد گونه های مارمولک شناخته شده در دنیا متغیر است چونکه هر چند وقت یکبار گونه های جدیدی توصیف و معرفی می گردند و این تعداد افزایش می یابد. با این وجود حالا بیش از ۶۶۰۰ گونه مارمولک در دنیا شناخته شده اند و در ایران نیز حدود ۱۶۶ گونه مارمولک وجود دارد که نسبت به سایر خزندگان کشور تعداد بیشتری را شامل می شوند.
وی با اشاره به اینکه مارمولک ها در خیلی از زیستگاه ها وجود دارند، اظهار داشت: در ایران می توان گونه های مختلف مارمولک را در انواع زیستگاه ها از دشتی و کویری تا مناطق کوهستانی و ارتفاعات مشاهده کرد.
مارمولک ها جمعیت حشرات را کنترل می کنند
غفاری در پاسخ به این پرسش ایسنا که مارمولک ها چه نقشی در اکوسیستم دارند؟ اظهار داشت: مارمولک ها نیز مانند تمام موجودات زنده دیگر یک نقش اکولوژیک موثری دارند بدین جهت نبود آنها در چرخه حیات مشکل به وجود می آورد.
این عضو هیئت علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه کردستان یکی از مهم ترین نقش های اکولوژیک مارمولک ها را کنترل جمعیت حشرات دانست و اظهار داشت: مارمولک ها کنترل کننده جمعیت حشرات هستند بدین سبب اگر مارمولک ها حضور داشته باشند، جمعیت حشرات نیز کاهش می یابد و در نتیجه انسان ها نیز آسان تر زندگی می کنند همانطور که در بیشتر خانه ها در گذشته «گکو» یا همان مارمولک های خانگی مشاهده می شد و جمعیت حشرات، سوسک ها و سایر موجودات موزی کمتر بود اما حالا انسان ها با دور کردن مارمولک ها از منازل، بجای کنترل بیولوژیک مارمولک در خانه از آفت کش و سموم شیمیایی برای از بین بردن حشرات و موجودات موذی استفاده می نمایند.
وی افزود: برخی مارمولک ها از مارمولک های کوچک جثه تر تغذیه و جمعیت آنها را کنترل می کنند همین طور خیلی از موجودات دیگر نیز از مارمولک ها تغذیه می کنند بدین سبب مارمولک ها نقش مهمی در چرخه حیات دارند.
مالچ پاشی بلای جان مارمولک ها
غفاری در آخر درباره عواملی که موجب تهدید حیات مارمولک ها می شوند، اظهار داشت: یکی از مهم ترین عواملی که موجب از بین رفتن گونه های مختلف مارمولک ها می شود، تخریب زیستگاه است و از آنجایی که انسان ها خیلی از زیستگاه های طبیعی را تخریب کرده اند، می توان اظهار داشت که انسان ها یکی از عوامل تهدید حیات مارمولک ها به حساب می آیند. اقداماتی مانند مالچ پاشی در زیستگاه های بیابانی صدمه ای جدی به موجودات همچون مار و مارمولک وارد میکند و تخریب زیستگاه آنها موجب از بین رفتن این موجودات می شود.
منبع: حیوان خانگی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب