جای خالی توجه به قانون هوای پاك در ترخیص خودرو های رسوبی
حیوان خانگی: در حالی گرمای شدید هوا، قطعی برق و کمبود آب طی یک ماه گذشته امان مردم را بریده که هوای پایتخت و برخی کلانشهرها همچون اصفهان، اراک، مشهد و کرج طی یک هفته اخیر در وضعیت آلوده قرار داشته اند اما نه فقط مواد قانون هوای پاک و سفارش کارشناسان جهت کاهش آلودگی هوا مورد بی توجهی قرار می گیرد بلکه خودرو های رسوبی بدون اجبار به معاینه فنی درحال ترخیص هستند.
به گزارش حیوان خانگی به نقل از ایسنا، گرچه پاییز و زمستان آسمان اغلب شهرهای بزرگ کشور با حضور «ذرات معلق» تیره می شود که حتی نگاه کردن به آن نیز نفس آدمی را به تنگ می آورد اما بیشتر ما تصور می نماییم که در فصول گرم سال آسمانی آبی و هوایی مطبوع را تجربه می نماییم. این تصور در حالی در ذهن ما شکل می گیرد که آمار کیفیت هوای شهرهای بزرگ همچون تهران نشان داده است که آلاینده شاخص هوا در ایام گرم تابستانی «ازن» است که خیلی از روزها کیفیت هوا را در محدوده ناسالم برای گروه های حساس و حتی همه گروه ها قرار می دهد و مخاطراتی برای سلامت مردم در پی دارد.
آلاینده «ازن» چیست، چگونه تولید می شود و چه تاثیراتی بر سلامت دارد؟
گاز ازن از ترکیب سه اتم اکسیژن ایجاد می شود. این گاز در لایه های بالای جو مانع ورود اشعه ماورای بنفش به زمین می شود و ازاین رو حضور آن در جو لازم و ضروریست اما ازن در سطح زمین خودرا به صورت آلاینده ای سمی نشان داده است. ازن موجود در سطح زمین برای سلامتی انسان، جانوران و گیاهان مضر است و از آن بعنوان ازن بد و آلاینده نامبرده می شود. این آلاینده بطور مستقیم در هوا منتشر نمی گردد بلکه آلاینده ای ثانویه است که توسط واکنش های شیمیایی بین اکسیدهای نیتروژن و ترکیبات آلی فرار در حضور نور خورشید ایجاد می شود. ازاین رو میزان آن در تابستان و طی ساعتهای میانی روز بیش از سایر مواقع است.
در مورد چگونگی تشکیل آلاینده ازن باید اظهار داشت که پیش سازهای آن مواد آلی فرار (VOC) و ناکس یا اکسیدهای نیتروژن هستند. در واقع به شکلی خودرو های دیزلی، موتورسیکلت های فرسوده و بخارات بنزین پیش سازهای ازن محسوب می شوند و تمامی این منابع در حضور گرما و نور خورشید، ازن تولید می کنند. استفاده از سوخت گازوییل در نیروگاه ها و پالایشگاه ها نیز می تواند در افزایش غلظت ازن نقش داشته باشد. افزایش غلظت ازن سبب کاهش عملکرد ریه و افزایش علایم تنفسی مانند سرفه، تنگی نفس، تشدید آسم و سایر بیماری های ریوی و مرگ و میر زودرس می شود.
راهکارهای کاهش «ازن» چیست؟
گرچه راهکارهای مختلفی برای کاهش آلاینده ازن طی سالهای اخیر پیشنهاد، سفارش و در قانون نیز به دستگاههای مختلف تکلیف شده است اما نه فقط به درستی اجرا نشده بلکه خیلی از این راهکارها مورد توجه قرار نگرفته و در بعضی موارد نیز زیرپا گذاشته شده اند.
یکی از راهکارهایی که برای کاهش گازهای آلی فرار وجود دارد اجرای طرح کهاب (طرح کاهش، هدایت و انتقال بخارات حاصل از تبخیر بنزین) در پمپ بنزین ها است که قبل از سال ۹۰ مطرح شده بود اما متاسفانه در کشور به درستی اجرائی نشده است. اجرائی شدن طرح «کهاب» در پمپ بنزین های سطح شهر تهران توسط وزارت نفت می تواند به کاهش انتشار گازهای آلی فرار کمک می نماید.
یکی دیگر از منابع انتشار گازهای آلی فرار و دی اکسید نیتروژن «خودروها» هستند و ارتقای استاندارد خودرو ها به یورو ۵ می تواند نقش مهمی در کاهش آلاینده دی اکسید نیتروژن و در نتیجه ازن داشته باشد.
ارتقای استاندارد خودرو های تولیدی به یورو ۵ در حالی بعنوان یکی از راهکارهای کاهش آلاینده های هوا همچون «ازن» مطرح می شود که چندین سال است خودروسازان زیر بار این مورد نرفته اند. بر مبنای ماده ۴ قانون هوای پاک قرار شد که خودروسازان با عنایت به اعلام سازمان حفاظت محیط زیست تولیدات خودرا مطابق با استانداردهای آلایندگی یورو ۵ کنند همین طور بر مبنای یکی از مواد آئین نامه اجرائی این قانون که در سال ۹۷ توسط هیئت وزیران تصویب گردید، شماره گذاری هر سه دستگاه خودرو دیزلی نو با استاندارد آلایندگی یورو ۵ منوط به اسقاط یک یا چند دستگاه خودرو دیزلی با مجموع ظرفیت گواهی اسقاط مشابه است اما نه فقط این مواد از قانون هوای پاک به درستی اجرا نشد بلکه به علت مانع تراشی های خودروسازان اجرای ماده ۴ از قانون هوای پاک به تعویق افتاد و تا سال ۹۹ نیز برخی از خودرو ها بر مبنای مجوز سازمان حفاظت محیط زیست و موافقت هیات دولت، برخلاف قانون هوای پاک با استاندارد یورو ۴ شماره گذاری شدند.
ناگفته نماند که تمامی خودرو های درحال تردد در شهرها از استاندارد یورو ۴ برخوردار نیستند بلکه آلاینده هایی که هم اکنون در هوا منتشر می شود در ارتباط با خودروهایی است که بیش از پنج سال پیش ساخته شده اند و استاندارد آنها یورو۲ است و برخی نیز فرسوده می باشند. قانون هوای پاک یک راه حل دیگر نیز برای کنترل آلودگی هوای ناشی از خودرو ها و موتورسیکلت های فرسوده مشخص کرده و آن اسقاط و از رده خارج کردن آنها بعد از رسیدن به «سن فرسودگی» است اما آئین نامه اجرائی این ماده مهم که درباره سن فرسودگی انواع وسایل نقلیه بود در تیر ماه سال ۹۹ بر مبنای استعلام دیوان عدالت اداری از شورای نگهبان ابطال شد.
پس از آن سازمان حفاظت محیط زیست پیشنهاد کرد که ملاک اسقاط خودرو های فرسوده، معاینه فنی باشد و در آئین نامه جدید این ماده از قانون هوای پاک - ملاک اسقاط انواع خودرو ها «معاینه فنی» است. با این وجود بر تقویت اهرم نظارتی بر مساله معاینه فنی تاکید شد چونکه "هرچند بر مبنای قانون هوای پاک معاینه فنی الزامی است اما گاهی تخلفاتی در آن صورت می گیرد و در خیلی از شهرها نیز معاینه فنی خودرو ها چک نمی شود".
طرح ترخیص خودرو های رسوبی بدون لزوم انجام معاینه فنی
حال نیروی انتظامی که خود یکی از مسؤلان اجرای قانون هوای پاک است از اجرای طرحی جدید برای ترخیص خودرو های توقیفی رسوبی در پارکینگ های پلیس بدون نیاز به «معاینه فنی» اطلاع داده است. این نخستین باری نیست که نیروی انتظامی چنین طرحی را اجرا کرده است، سال قبل نیز طرح ترخیص موتورسیکلت های رسوبی از پارکینگ ها و توقفگاه ها را اجرائی کرد که همچنان نیز ادامه دارد و تا حالا بیش از ۲۸۰ هزار دستگاه موتورسیکلت به مالکان تحویل داده شده است.
لازم به ذکر است که بر طبق اطلاعات آخرین سیاهه انتشار شهر تهران سهم موتورسیکلت ها در تولید آلاینده های گازی حدود ۲۱ درصد و در تولید ذرات معلق ۱۰ درصد و سهم خودرو های سواری تولید آلاینده های گازی حدود ۳۸ درصد و در تولید ذرات معلق ۱۴ درصد است.
به گفته سردار سید کمال هادیان فر- رئیس پلیس راهور ناجا- اجرای طرح ترخیص خودرو های رسوبی شامل ۲۲۶ هزار خودروی توقیفی در پارکینگ های سراسر کشور می شود که متوسط زمان توقیف آنها در پارکینگ ها دو و نیم سال است. خودرو های فرسوده و خودروهایی که هیچگونه سابقه ای در سامانه شماره گذاری پلیس ندارند از این خدمات مستثنی هستند.
اجرای چنین طرح هایی از طرف نیروی انتظامی آن هم همزمان با اوج گرفتن آلودگی هوا در خیلی از شهرهای کشور همیشه با انتقادات و پیشنهاداتی همراه بوده است. سال قبل درپی ترخیص موتورسیکلت های رسوبی برخی کارشناسان آلودگی هوا، مسؤلان شرکت کنترل کیفیت هوای تهران همین طور مسؤلان سازمان حفاظت محیط زیست بر ضرورت الزامی شدن معاینه فنی برای موتورسیکلت های ترخیص شده تاکید نمودند.
این در حالیست که امسال و درپی اجرای طرح ترخیص خودرو های رسوبی، رئیس پلیس راهور ناجا اعلام نموده «ما هیچ الزامی برای پرداخت عوارض شهرداری برای خودرو های ترخیصی نگذاشته ایم و همین طور نیاز به معاینه فنی وجود ندارد و مالکان یا متصرفان پس از ترخیص می بایست دنبال این کارها باشند.»
این در شرایطی است که عبدالله متولی - مدیریت امور اجرائی معاینه فنی خودرو های کشور- خواهان گرفتن گواهی معاینه فنی برای ترخیص خودرو های توقیفی شده است.
به گزارش حیوان خانگی به نقل از ایسنا گرچه موتورسیکلت ها و خودروه های توقیف شده جزو اموال مردم است و نمی توان از ترخیص آنها صرف نظر کرد اما به نظر می آید که قبل از اجرای چنین طرح هایی لازم باشد برای ترخیص این وسایل نقلیه تمهیداتی همچون تعویض کاتالیست و الزامی کردن معاینه فنی اتخاذ شود. از آنجایی که خودرو ها و موتورسیکلت های فاقد معاینه فنی به وسیله سیستم های LEZ که برای کنترل آلودگی هوا در کلانشهرها روی دوربین های ثبت تخلفات نصب شده، جریمه می شوند به نظر می آید نیروی انتظامی می تواند زمان ترخیص این وسایل نقلیه پلاک های موقتی را در اختیار مالکان قرار دهد تا بعد از مهلتی دو هفته ای برگه معاینه فنی خودرا تحویل دهند و پلاک دایمی دریافت نمایند همین طور به منظور کاهش انتشار آلاینده ها و بروز تصادفات ناشی از این وسایل نقلیه رسوبی که گاهی سال ها در پارکینگ نگهداری می شوند، میتوان با استقرار کارشناسان معاینه فنی در این پارکینگ ها بررسی های اولیه مانند آلایندگی، سیستم ترمزها و ایمنی این وسایل نقلیه را قبل از ترخیص انجام داد.
منبع: حیوان خانگی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب