به مناسبت روز جهانی پرندگان مهاجر؛

تالاب های کشور خط آخر پرندگان مهاجر؟

تالاب های کشور خط آخر پرندگان مهاجر؟ به گزارش حیوان خانگی آغاز فصل پاییز هرساله همزمان با ورود مهمانان بالداری است که از مناطق سردسیر برای زمستان گذارانی به ایران مهاجرت می کنند اما چند سال است که با تلفات گسترده ای چه براثر مسمومیت در میانکاله، چه براثر خشکی تالاب ها و شکار و صید مواجه می شوند. حال که پاییز سال جاری هم خبری از بارش کافی نیست، این پرسش مطرح می شود که آیا سال جاری هم تالاب های کشور نقطه پایانی سفر پرندگان مهاجر می شوند؟



به گزارش حیوان خانگی به نقل از ایسنا، «روز پرندگان مهاجر» دو روز در سال نامگذاری شده است و دومین شنبه از ماه های مه (اردیبهشت) و اکتبر (مهر) گرامی داشته می شود که سال جاری مصادف با ۱۸ اردیبهشت و ۱۷ مهر ماه است. تالاب ها، دریاچه ها و سواحل برخی استانهای کشور صدها سال است که پذیرای پرندگانی است که با شروع فصل پاییز و افزایش برودت هوا در عرض های جغرافیایی بالا به عرض های جنوبی تر مهاجرت می کنند اما طی سالهای اخیر میزبان خوبی برای این میهمانان زمستانی نبوده ایم. آنها در این سال ها با خطراتی از صید و شکار غیر مجاز و بی رویه در بعضی استانهای شمالی و جنوبی گرفته تا نادیده گرفتن حق آبه تالاب هایی که محل زمستان گذارانی و حتی جوجه آوری شان است، مواجه بوده اند.

حاکمیت خشکسالی و کمبود منابع آب طی یک سال قبل وضعیت خیلی از تالاب های کشور را بحرانی کرده است. برپایه اعلام سازمان هواشناسی سال جاری هم امیدی به بارش های پاییزه نیست. علیرضا هاشمی - کارشناس محیط زیست و مدیر عامل انجمن پرنده شناسی و پرنده نگری طرلان - ضمن بیان این که یک سری از تالاب های مهم کشو همچون پریشان، و بختگان از بین رفته و حدودا خشک شده اند به ایسنا می گوید: کمبود بارش طی پاییز سالجاری هم وضعیت این زیستگاه های آبی را که میزبان پرندگان مهاجر و سایر تنوع زیستی منطقه بوده اند را شکننده تر می کند.

او ادامه می دهد: کاهش بارندگی ها گرچه یک امری طبیعی است اما می تواند به صورت غیر مستقیم ناشی از عوامل انسانی و نتیجه تغییرات اقلیم و گرمایش جهانی باشد. با این وجود طی سالهای اخیر با عدم پرداخت حق آبه زیست محیطی تالاب ها، فشاری بیش از اندازه ظرفیت به آنها وارد کرده و سبب تخریبشان شده ایم. حال این زیستگاه های آبی محدود دیگر ظرفیت کافی برای میزبانی تعداد وسیعی از تنوع زیستی و حیات وحش را ندارند و این شرایط بخش بزرگی از تنوع زیستی ما را محکوم به فنا می کند.

این کارشناس محیط زیست با اشاره به اینکه هرساله شاهد مرگ هزاران فلامینگو در تالاب هایی چون پریشان و بختگان هستیم که در فصل بهار جوجه آوری می کنند، اظهار می کند: با روند مدیریتی که سازمان حفاظت محیط زیست بعنوان متولی طی سالهای اخیر در پیش گرفته است همینطور پیشبینی پاییزی کم بارش در خیلی از مناطق کشور، سال جاری هم قطعا شاهد تلفات پرندگان مهاجر و شاید افزایش این میزان نسبت به سالهای قبل باشیم. متاسفانه سازمان حفاظت محیط زیست طی چند سال گذشته هیچ برنامه ای برای حفاظت و مدیریت تالاب ها و تنوع زیستی آن همچون پرندگان مهاجر نداشته است.

هرچند پرداخت حق آبه تالاب ها برپایه «آیین­ نامه پیشگیری از تخریب و آلودگی غیرقابل جبران تالاب­ ها»، قانون «حفاظت، احیاء و مدیریت تالاب های کشور» همینطور «قانون هوای پاک» بر عهده وظیفه وزارت نیرو است اما سازمان حفاظت محیط زیست هم بعنوان متولی حفاظت از تالاب ها و ناظر بر پرداخت حق آبه آنها مورد انتقادات زیادی قرار گرفته است چونکه در خیلی از موارد موفق نشده این حق را آنطور که لازم است از سایر دستگاههای ذی ربط مطالبه کند.

ایمان معماریان - کارشناس حیات وحش - هم در یک برنامه رادیویی در مورد وضعیت پرندگان آبزی و کنارآبزی گفته است: از آنجاییکه تمام تالاب های ایران تحت تأثیر وضعیت خشکسالی قرار گرفته اند بنابراین خیلی از آنها به صورت کامل خشک شده اند و بسیاری هم درحال خشک شدن هستند، در نتیجه بسیاری از پرندگان که سالهای سال مسیر مهاجرتشان به سمت ایران بوده است، مجبور به تغییر مسیر مهاجرت خود شدند. خشک شدن تالاب و از بین رفتن زیستگاه نه تنها برای محیط زیست مشکل بوجود می آورد بلکه سبب از بین رفتن تعداد بسیار زیادی از پرندگان هم می شود که مسیر مهاجرتشان طی چند میلیون ساله بدین شکل بوده است.
قتل عام آشکار پرندگان مهاجر
اما خشک شدن تالاب ها تمام دغدغه کارشناسان و فعالان محیط زیست درباره حیات پرندگان مهاجر نیست. شکار و صید یکی از عواملی است که طی حداقل پنج سال قبل در بعضی استان ها برای خیلی از پرندگان مهاجر فاجعه آفرین بوده است. هر ساله ۵۰۰ هزار تا بیشتر از یک میلیون بال پرنده مهاجر که برای زمستان گذرانی به تالاب های شمال کشور مهاجرت می کنند از جانب شکارچیان و صیادان به دام می افتند و به صورت علنی با قیمت هایی بالا در بازار فریدون کنار به فروش می رسند. این کشتار فجیع تنها به پرندگان مهاجر شمال کشور و استان مازندران ختم نمی گردد بلکه در استان خوزستان هم خیلی از پرندگان مهاجری که برای زمستان گذاری از اوایل زمستان تا اواخر اسفند ماه از مناطق سردسیر به تالاب ها و رودخانه های استان خوزستان مهاجرت می کنند به همین سرنوشت تلخ گرفتار می شوند.

علی رغم این که در استان مازندران روش های نامتعارف صید پرندگان ازجمله نصب دام هوایی، گذر و کرس ممنوع اعلام شده است اما در کنار دامگاه ها و شالیزارهای شهرستان فریدونکنار دام های هوایی در سطح بسیار وسیعی دیده می شود و گوشت پرندگان مهاجر به صورت علنی در بازار فصلی فریدونکنار به فروش می رسد.

هاشمی می گوید: فاجعه صید و شکار تنها به فریدون کنار محدود نمی گردد و تمام استان مازندران پوشیده از دام و تورهای هوایی است.۹۰ درصد صید و شکار پرندگان مهاجر در استان مازندران به صورت غیرقانونی انجام می شود و سازمان متولی هم هیچ اقدامی در این حوزه انجام نمی دهد. به نظر می آید که در ارتباط با شکار پرندگان مهاجر، در استان مازندران قانون متفاوت با سایر استانهای کشور اجرا می شود چون تورهای هوایی که برپایه قانون جزو ابزار و ادوات ممنوعه شکار و صید بشمار می رود به وضوح در این استان مشاهده می شود اما اداره کل محیط زیست استان مازندران انگار نمی خواهد آنها را ببیند.

این کارشناس معتقد است: ساده ترین و اولین اقدام در زمینه مقابله با صید و شکار پرندگان مهاجر برخورد با متخلفان و جمع آوری تورهای هوایی است اما چنین اقدامی از جانب سازمان متولی صورت نمی گیرد و این بی ملاحظه گی و عدم تدبیر سازمان حفاظت محیط زیست سبب شده این روش نادرست به استانهای دیگر کشور هم سرایت کند.

هاشمی به صحبت های معصومه ابتکار - رئیس اسبق سازمان حفاظت محیط زیست- اشاره می کند و می گوید: خانم ابتکار سال ۹۴ گفته بودند که ردپای برخی مسؤلان استانی در شکار غیرقانونی پرندگان مهاجر دیده می شود. حال با این تفاسیر لازم است رئیس جدید سازمان حفاظت محیط زیست و سایر افرادی که روی کار می آیند قوانین موجود در زمینه صید و شکار، حفاظت از تالاب ها و زیستگاه ها و... و سایر دستورالعمل ها و قوانینی که در حیطه فعالیت این سازمان است را اجرا کنند و در اجرای این قوانین تفاوتی میان افراد و استانهای مختلف قائل نباشند چونکه همه در مقابل قانون یکسانند و میتوان با اجرای قوانین موجود خیلی از مشکلات محیط زیست همچون وضعیت تالاب ها و پرندگان مهاجر را سامان بخشید.

این کارشناس محیط زیست می گوید: سازمان حفاظت محیط زیست باید از الان به فکر ساماندهی وضعیت تالاب ها و مسئله صید و شکار پرندگان مهاجر باشد اما به نظر می آید که سازمان، مدیریت صید و شکار و مدیریت بر زیستگاه ها را رها کرده است. این سازمان متاسفانه طی سالهای اخیر امانت دار خوبی نبوده و در صیانت و حفاظت از محیط زیست موفق عمل نکرده است.

عبدالله سالاری - کارشناس حیات وحش- هم نظرات مشابهی دارد و در یک برنامه رادیویی می گوید: دامگاه ها و صید و برداشت بی رویه از پرندگان مهاجر همچون چالش های مهم و لازم است با متخلفان برخورد شود اما لابی هایی که یک عده دارند مانع از این برخوردها می شود. با این که پرونده صید و شکار و فروش پرندگان مهاجر در فریدونکار همچنان باز است اما متاسفانه هنوز هیچ اتفاق خاصی در این خصوص رخ نداده است.

این کارشناس حیات وحش، فرهنگ سازی را یک اصل اساسی در بحث حفاظت عنوان و اظهار نمود: از آنجاییکه عرضه پرندگان مهاجر و صیدهایی که اتفاق می افتد ناشی از تقاضاست بنابراین فرهنگ سازی و انجام مطالعات عمیق در این عرصه ضروری به نظر می آید. شناخت ناکافی مردم و مسؤلان از حیات وحش و محیط زیست و اکوسیستم سبب شده است که دغدغه مندی هم نسبت به این مورد وجود نداشته باشد. ما باید با همکاری سازمان های مردم نهاد و انجمن ها و دغدغه مندان محیط زیست و حیات وحش این فرهنگ عمومی نسبت به محیط زیست را بالا ببریم.

به گزارش حیوان خانگی به نقل از ایسنا، ایران در سالهای اخیر نقطه پایانی سفر هزاران پرنده مهاجر شده است؛ پرندگانی که اگر می توانستیم به آنها می گفتیم که پروازشان به ایران را برای مدتی لغو کنند. هرچند سازمان حفاظت محیط زیست بعنوان متولی باید تمهیداتی برای آبگیری تالاب ها و مقابله با شکار و صید گسترده پرندگان مهاجر در بعضی استانهای کشور اتخاذ کنند اما مردم هم می توانند از روش های دیگری به این پرندگان کمک کنند.

تنها ممنوع اعلام کردن شکار و صید باعث حل مشکل نمی گردد همانطور که با وجود ممنوع اعلام شدن ابزار و ادوات شکار پرندگان مهاجر هم شاهد شکار و فروش علنی پرندگان مهاجر بوده ایم ازاین رو کاهش تقاضای گوشت پرندگان مهاجر می تواند نقش موثری بر کاهش مبادرت به شکار پرندگان مهاجر داشته باشد. اگر مردم از بازارهای فروش گوشت پرندگان مهاجر خرید نکنند تقاضا و به تبع آن درآمدزایی افراد سودجو هم کمتر می شود و این مهم می تواند نقش مهم و تاثیرگذاری در زمینه پیشگیری از شکار پرندگان مهاجر داشته باشد.





منبع:

1400/07/17
19:52:25
5.0 / 5
498
تگهای خبر: آب , آلودگی , اقلیم , باد
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۷ بعلاوه ۵
حیوان خانگی - خرید و فروش حیوانات خانگی
petiab.ir - حقوق مادی و معنوی سایت حیوان خانگی محفوظ است (پت یاب)

حیوان خانگی حیوان خانگی

خرید و فروش حیوانات خانگی