سرزمین حیوانات یا سیرك های مدرن
به گزارش حیوان خانگی ایران چهارمین كشور پس از روسیه، گرجستان و آذربایجان است كه پارك نوازش حیوانات («زوفان» ZOO FUN) راه اندازی كرده؛ اقدامی كه مانند شمشیر دولبه است و موافقان آنرا سرزمین حیوانات و آشتی دادن نسل امروز با طبیعت دانسته اما مخالفان آنرا سیرك مدرن و نوعی حیوان آزاری می دانند.
زندگی آپارتمان نشینی باعث تولید فاصله میان نسل امروز با حیوانات و به صورت كلی طبیعت شده است از این رو كم كردن این فاصله یكی از دغدغه های برخی افراد است كه در این راستا مجموعه ای بعنوان «ZOO FUN» یا پارك نوازش حیوانات شكل گرفت كه البته مانند دیگر مسائل محیط زیستی موافقان و مخالفان خویش را دارد.
ایران در دنیا چهارمین كشور پس از روسیه، گرجستان و آذربایجان است كه پارك نوازش دارد؛ تركیه هم اخیرا در فكر تولید چنین مجموعه ای است كه از كارشناسان ایرانی این بخش كمك گرفته است. در«زوفان» حیوانات در شرایطی نگهداری می شوند كه امكان دست زدن یا نوازش از جانب كودكان وجود دارد.
برخی دوستداران حیات وحش معتقدند، در طول روز صدها كودك غذا به دست از آنجا بازدید و حیوانات را نوازش می كنند؛ این نوع رفتار با حیواناتی كه بامداد تا شب در حال دست آموز شدنند و زمان استراحت آنان مشخص نیست، نوعی حیوان آزاری است.
اما به اعتقاد موافقان راه اندازی این پارك ها، همه حیوانات این مجموعه نه در قفس بلكه در حریمی كه برای آنها در نظر گرفته شده نگهداری می شوند؛ لمس و نوازش كردن آنها تحت مراقبت افرادی كه در مجموعه قرار دارند انجام و تلاش می گردد تا اصول این كار رعایت شود.
** سرزمین حیوانات یا سیرك های مدرن
مدیر اجرایی و عضو هیات مدیره انجمن پشتیبانی از حیوانات و محیط زیست ایران در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا اظهار داشت: زوفان كه در میان حامیان حیوانات با نام سیرك های مدرن معروف اند، فقط برای درآمدزایی ساخته شده اند؛ حیوانات خانگی شرایط، قوانین و مقررات خاص خویش را دارند؛ یكی از اساسی ترین شرط ها این است كه بیماری های مشترك این حیوانات با انسان ها قابل كنترل باشد.
صابر محمدی اضافه كرد: زیستگاه های حیوانات هر روزه توسط انسان ها غارت شده و حیوانات برای خرید و فروش راهی بازارهای سیاه می شوند، باید بدانیم كه شكار و فروختن آنان بعنوان یك حیوان خانگی به انقراض آنها كمك می نماید.
این فعال محیط زیست تصریح كرد: حیوانات حیات وحش به هیچ عنوان حیوانات خانگی نیستند كه برای نمایش عموم و نوازش كودكان استفاده شوند حتی بعنوان دلسوزی. اگر حیوانی را در بند و زنجیر می بینید و آنرا می خرید، این كار نه تنها آن حیوان را نجات نداده بلكه سبب می گردد حیوانات دیگری از حیات وحش شكار و یا از زمان توله بودن از مادر و زادگاهش جدا شود؛ در واقع به گونه ای به ادامه دار بودن این چرخه دامن می زنید.
وی به قاچاق حیوانات اشاره نمود و اظهار داشت: بیشتر از 90 درصد حیوانات وحشی كه در سرزمین حیوانات (زوفان) وجود دارند، قاچاق هستند؛ قاچاق حیوانات جزو پول سازترین تجارت های دنیاست. آفریقا، هند، پاكستان، افغانستان، عراق و … جزو معروف ترین كشورهایی هستند كه حیوانات وحشی از آنها به صورت قاچاق وارد ایران می شوند.
محمدی، به خطرناك بودن قاچاق حیوانات اشاره نمود و اضافه كرد: حیوانات به روش های مختلف زنده گیری می شوند تا قاچاق شوند كه این روش ها می تواند برای آنها خطرساز باشد و باعث از بین رفتن نسلشان شود.
وی افزود: شكارچیان با گذاشتن تله و صید بی رویه، برخی از این حیوانات را به اسارت گرفته و بسیاری را به سبب عدم نیاز می كشند. حیواناتی كه گاها آبستن و گاها دارای فرزند هستند.
محمدی اضافه كرد: پس از آن حیوانات به روش های مختلفی قاچاق می شوند كه صدمه های زیادی می بینند؛ از كشف طوطی داخل بطری های نوشابه گرفته تا كشف ده ها میمون داخل گونی های بسیار كوچك. خیلی از این حیوانات در هنگام قاچاق به سبب نرسیدن اكسیژن و تنگی نفس خفه شده یا به سبب ضرباتی كه به خاطر جابجایی به آنان وارد می گردد كشته می شوند.
وی افزود: حال اگر در روند قاچاق زنده بمانند سر از زوفان در می آورند، حیوانات وحشی پس از اینكه مدتی در اسارت می مانند به سبب زندانی بودن و دوری از طبیعت، به شكلی دیوانه می شوند، صاحبان این مراكز به سبب اینكه این حیوانات بومی ایران نیستند كه رهاسازی شوند و همینطور چون دیگر توانایی لازم برای رسیدگی به آنان را ندارند، به روشی آنان را می كشند.
*** بیماری های خطرناك در كمین
محمدی اظهار داشت: میمون ها یكی از حیواناتی هستند كه انسان علاقه زیادی به نگهداری از آنها دارد اما به سبب اینكه جزو حیوانات بومی كشور نیستند، نسبت به آنان دانش كمتری داریم؛ نه اینكه نتوانیم بیماری های آنان را تشخیص دهیم بلكه واكسن های مربوط به آن در كشور ما به شدت كمیاب است.
وی اضافه كرد: انسان از بیماری به نام ایدز گریزان است و امكان دارد این میمون ها دارای همین بیماری باشند. اگر میمونی كه در زوفان نگهداری می گردد دست یك كودك را گاز بگیرد امكان دارد كودك به بیماری ایدز مبتلا شود.
مدیر اجرایی و عضو هیات مدیره انجمن پشتیبانی از حیوانات و محیط زیست ایران تصریح كرد: میمون «رزوس ماكاك» كه یك گونه بومی هند و پاكستان است به صورت قاچاق وارد ایران شده و در زوفان تبریز و زوفان سرعین نگهداری می گردد.
این حیوان دارای بیماری ناقل است یعنی می تواند ویروس را با لمس كردن یا گاز گرفتن و هر روش دیگری به انسان منتقل كند. بیماری هایی همچون ابولا، سل، هپاتیت، بیماری های انگلی و حتی ایدز می تواند توسط این حیوان به انسان منتقل شود در حالیكه هیچ ضرر و مشكلی برای خود میمون ندارد اما برای انسان خطرناك می باشد.
وی افزود: وقتی این حیوان بزرگ شود، به سبب پرخاشگری هایش توسط این پارك ها در طبیعت رها می گردد و چون گونه بومی كشور نیست به حیوانات بومی بخصوص گونه های كوچك جثه صدمه خواهد رساند، به خصوص اگر جمعیت آنها گسترش یابد.
وجود میمون رزوس ماكاك به صورت آزاد در جنگل های شمال، مازندران و گیلان گزارش شده است كه البته امیدواریم جمعیت آزاد این گونه افزایش نیافته باشد. باید بدانیم كه وحشی ترین و پرخاشگر ترین میمون دنیا، این نوع میمون است.
** فرهنگ سازی غلط و ترویج حیوان آزاری
محمدی تصریح كرد: نگهداری حیوانات حیات وحش كار بسیار دشواری است. تغذیه نامناسب، نگهداری غلط، مشكلات اندام های حركتی، عدم استراحت مناسب به سبب دست آموز شدن بیش از اندازه و انتقال بیماری بعضی از مشكلاتی است كه امكان دارد در زوفان رخ دهد.
وی اظهار داشت: سیرك های مدرن كه مجوز خویش را از سازمان محیط زیست گرفته اند تاثیر بسیار منفی برای كودكان دارند چونكه خیلی از این حیوانات در قفس های بسیار كوچك نگهداری می شوند و حتی شیوه برخورد كودكان با آنان به سبب نبود آگاهی، نامناسب است.
عضو هیات مدیره انجمن پشتیبانی از حیوانات و محیط زیست ایران اضافه كرد: افرادی كه به این مراكز رجوع می كنند از لحاظ روانشناسی، اسارت حیوانات را در ذهنیت خود عادی شكل می دهند به صورتی كه این امر سبب می گردد تا خریدوفروش حیوانات وحشی در كشور به میزان قابل توجهی افزایش یابد، البته چون نظارت كاملی روی این پارك ها وجود ندارد خریدوفروش حیوانات توسط مسئولان همین مراكز رو به افزایش است و چون تقاضا به شدت بالا رفته، حیوانات وحشی را با نام حیوانات اهلی و خانگی به فروش می رسانند.
محمدی اظهار داشت: وقتی به این مساله اعتراض می نماییم بعضی از مسئولان می گویند چون این حیوانات چند نسل پی در پی در اسارت پرورش یافته اند دیگر امكان بازگشت را به طبیعت ندارند. اما سوال اینجاست این حیوانات وحشی را از كدام مراكز خریداری می كنند؟ آیا از باغ وحش ها خریداری شده اند؟ وقتی باغ وحش مجوز زاد و ولد و فروش حیوانات را ندارد پس چگونه ادعا می گردد كه این حیوانات به صورت نسل های پی در پی در اسارت بوده اند!
** تولید پارك نوازش راهی برای آشتی نسل جدید به حیوانات
«وهاب محسن زاده» صاحب مجموعه سرزمین حیوانات مشهور به پارك نوازش در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا تصریح كرد: سرزمین حیوانات با برند زوفان به پارك نوازش معروف است چونكه بچه ها می توانند در آن حیوانات را لمس كنند و غذا دهند.
وی اضافه كرد: در ایران نخستین و در دنیا چهارمین مجموعه پس از روسیه، گرجستان و آذربایجان با این كاربری هستیم؛ البته تركیه هم قصد راه اندازی چنین مجموعه ای را در استانبول دارند كه در حال گرفتن راهنمایی از ما هستند.
وی درباره شیوه فعالیت پارك نوازش توضیح داد: آپارتمان نشینی، انسانها بخصوص نسل جدید را از حیوانات و محیط زیست دور كرده است ازاین رو با هدف آشتی نسل جدید با حیات وحش مبادرت به راه اندازی پارك نوازش كردیم تا شرایطی فراهم گردد تا كودكان بتوانند از نزدیك حیوانات را ببیند، غذا دهند و حتی لمس كنند.
محسن زاده اضافه كرد: همه تلاش ما بر این است كه هنگام بغل و نوازش كردن، حیوان اذیت نشود اما در این میان امكان دارد حیوانی برای دقایقی كوتاه تحت فشار قرار گیرند اما بلافاصله افراد حاضر در مجموعه نسبت به شیوه در آغوش گرفتن و نوازش كردن حیوان تذكر لازم را در چارچوب كارهای آموزشی عرضه می دهند.
وی تصریح كرد: شاید در این فرایند گاهی حیوانی برای لحظه ای اذیت شود اما اگر واقع بینانه نگاه نماییم می بینیم كه می تواند تاثیر بسیار مثبتی روی نگاه كودكان نسبت به نحوه برخورد با حیوانات داشته باشد.
محسن زاده درباره اینكه آیا فردی در مجموعه وجود دارد كه به صورت مداوم این موضوعات را به بازدید كنندگان تذكر دهد اظهار داشت: همه روزهای هفته مجموعه زیاد شلوغ نمی گردد، شنبه تا چهارشنبه شاید روزی 20 تا 30 بازدید كننده داشته باشیم اما معمولا آخر هفته شلوغ می گردد ازاین رو تهمیداتی در نظر گرفتیم كه در آخر هفته برای هر قفس یك مراقب داشته باشیم تا مراقب حركت و رفتار بچه ها با حیوانات باشند.
مدیر اجرایی انجمن پشتیبانی از حیوانات و محیط زیست ایران تصریح كرد: البته برنامه خاصی برای تك تك بازدید كنندگان در طول هفته ممكن نیست اما وقتی مدارس به صورت دسته جمعی برای بازدید می آیند برنامه ریزی برای آنها امكان دارد اما به صورت دائم این امكان وجود ندارد.
وی درباره اینكه آیا حیوانات غیراهلی هم در این مجموعه نگهداری می شوند، اظهار داشت: حیوانات غالب این مجموعه پت یا همان خانگی مانند سگ، گربه، خوكچه هندی، خرگوش پرورشی، انواع طوطی و مرغ عشق است و فقط سه تا چهار گونه حیات وحش داریم كه همه هم وارداتی هستند.
محسن زاده درباره نگهداری میمون رزوس در این مجموعه هم اظهارداشت: این میمون بومی پاكستان است و در مكانی جدا از حیوانات اهلی نگهداری می شود؛ بچه ها نمی توانند به حیوان دست بزنند و نهایت كاری كه می كنند غذا می دهند؛ یا اینكه یك مار پیتون هم نگهداری می نماییم كه از وقتی 30 سانتیمتر بود از این حیوان نگهداری كردیم و كاملا دست آموز شده است.
محسن زاده با تاكید بر اینكه حیوانات اهلی از حیات وحش جدا هستند، اظهار داشت: البته برای حیوانات قفس نداریم بلكه حریم تعیین كرده ایم، مثلا طاووس در جایی كه نگهداری می گردد سقفش باز است كه به راحتی از آن خارج می گردد و در محوطه بیرون دور می زند و شب دوباره به جایگاه بر می گردد، گربه ها هم همین گونه اند و در محوطه می چرخند.
وی درباره بهداشت حیوانات در این مجموعه اظهار داشت: دامپزشك به صورت مداوم در مجموعه حضور دارد و حیوانات را از نظر بهداشتی كنترل می كند.
محسن زاده با اشاره به اینكه مجوز فعالیت این مجموعه از جانب اداره كل محیط زیست استان آذربایجان شرقی صادر گردیده است اضافه كرد: مجوز این مجموعه به نام نمایشگاه حیوانات خانگی، اهلی و تزیینی صادر شده و هیچگونه خرید و فروشی هم نداریم؛ مجموعه سرزمین حیوانات 14 ماه است در مساحتی حدود 550 متر بازگشایی شده و یك شعبه دیگر هم سرعین اردبیل فعال است كه فقط با هدف آشنایی بچه ها با حیوانات و امكان از نزدیك دیدن حیوانات بوجود آمده اند.
وی درباره هزینه نگهداری اظهار داشت: هزینه نگهداری بسیار بالاست؛ یك دور واكسینه كردن حیوانات حدود 4 تا 5 میلیون تومان هزینه دارد، هزینه آب و برق هم بسیار بالاست ازاین رو هدف ما فقط پول در آوردن و سود كلان نیست بلكه چون به حیوانات علاقه دارم این مركز را راه اندازی كردم.
وی اظهارداشت: شاید كم و كاستی داشته باشیم كه به صورت قطع به تدریج در حد توان آنها را برطرف می نماییم اما تجربه ثابت كرده نقاط مثبت آن بسیار بیشتر از نقاط منفی است.
** فعالیت پارك نوازش به صورت مداوم رصد می گردد
همچنین سیدمهدی حسینی معاون اداره كل حفاظت و مدیریت شكار و صید سازمان محیط زیست در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا اظهارداشت: پس از تفویض اختیار ریاست سازمان محیط زیست به استانها صدور مجوز این مراكز هم به استانها واگذار شد و اداره كل محیط زیست آذربایجان شرقی مجوز فعالیت مركز سرزمین حیوانات را صادر كرده است.
وی اضافه كرد: در آن مركز بیشتر گونه های اهلی نگهداری می گردد البته استثنا هم وجود دارد و گویا یك سری گونه های غیراهلی مانند میمون رزوس یا راكون هم نگهداری می كنند اما بچه ها فقط حیوانات اهلی را لمس می كنند و حیوانات غیراهلی در جایگاه جداگانه ای نگهداری می شوند كه امكان لمس آنها وجود ندارد.
وی تصریح كرد: نكته مهم اینكه مجموعه یك دامپزشك مقیم دارد و وضعیت سلامت حیوانات به صورت مداوم تحت نظارت است؛ محیط زیست هم اعلام نموده است كه باید برای تك تك گونه ها شناسنامه سلامت تهیه شود.
حسینی تصریح كرد: اداره كل محیط زیست استان آذربایجان شرقی وظیفه نظارت بر این مجموعه با عنوان بهشت حیوانات را دارد؛ در واقع وقتی مجوز صادر می گردد به معنای تمام شدن كار نیست بلكه بر همه مراحل فعالیت نظارت می گردد حتی تاكید شده كه دامپزشك مقیم داشته باشد اینطور نباشد كه دامپزشكی ماهانه یا هفتگی یك مرتبه به مجموعه سر بزند بلكه باید مستقر باشد و روی همه حیواناتی كه آنجا هستند نظارت بهداشتی داشته باشد.
معاون اداره كل حفاظت و مدیریت شكار و صید سازمان محیط زیست تصریح كرد: اگر هرگونه تخلفی دراین مجموعه اتفاق بیفتد وظیفه اداره كل محیط زیست استان است كه برخورد قانونی را مطابق ضوابط و مقررات انجام دهد.
وی اظهار داشت: حالا در كشور بحث نگهداری حیوانات غیراهلی را در منازل داریم كه غیرقانونی می باشد و به جهت اینكه آن فضا كم شود و بچه ها با حیوانات حداقل اهلی آشنا گردند، این مجموعه با این نگاه شكل گرفته و برای فعالیتش مجوز صادر شد است؛ اما تاكید ما همچنان بر لمس كردن حیوانات اهلی است چونكه لمس حیوانات غیراهلی امكان دارد خطراتی برای كودكان به همراه داشته باشد.
حسینی درباره نظارت بر شیوه نوازش كردن حیوانات هم تصریح كرد: به هر حال محبت زیادی هم سبب آزار و اذیت حیوان می گردد ازاین رو باید با نظارت صورت گیرد كه كارشناسان آگاه در محل حضور دارند و برای بازدید كنندگان نحوه در آغوش گرفتن و لمس كردن حیوان را توضیح می دهند تا حیوان صدمه نبیند؛ در واقع همه این كارها باید در یك دایره تعریف شده صورت گیرد.
علمی 9014** 2023
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب