لزوم رسیدگی به وضعیت فاضلاب استان تهران
امروزه با افزایش جمعیت شهرها و صنایع مسئله فاضلاب به یکی از مهم ترین چالش های زیست محیطی زندگی شهری و روستایی در استان های مختلف کشور ازجمله تهران تبدیل گشته است. طی دهه های اخیر جمعیت کلانشهر تهران و شهرستان های اطراف آن بالا رفته و حتی شهرهای جدیدی در اطراف پایتخت ساخته شده است بگونه ای که الان 16 شهرستان در استان تهران مستقر هستند. در این میان نباید از شهرک های صنعتی این استان غفلت کرد. این توسعه در حالی صورت گرفته است که ساخت شبکه جمع آوری و سیستم های تصفیه خانه فاضلاب در خیلی از این شهرها، شهرستان ها و شهرک های صنعتی تهران یا مغفول واقع شده یا تکمیل نشده است.
به گزارش حیوان خانگی به نقل از ایسنا، از بین ۱۶ شهرستان استان تهران، چهار شهرستان قرچک، دماوند، ورامین و فیروزکوه فاقد سیستم تصفیه خانه فاضلاب مرکزی هستند. شهرستان قرچک دارای سیستم تصفیه خانه فاضلاب مرکزی نیست و نبود تصفیه خانه فاضلاب در این شهرستان موجب بروز مشکلاتی برای سلامت مردم و محیط زیست شده که انتشار بوی نامطبوع، رها شدن فاضلاب در جوی آب معابر و استفاده از آن در بعضی کارهای کشاورزی همچون این مشکلات است.
به گفته عزیز عبدل زاده - رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان ورامین- این شهرستان نیز سیستم تصفیه خانه فاضلاب ندارد. همین طور بگفته محمد فریدی - رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان دماوند- هیچ یک از شهرها و روستاهای این شهرستان دارای سیستم جمع آوری و تصفیه خانه فاضلاب نیستند و بخش زیادی از فاضلاب های خانگی بوسیله چاه های جذبی سنتی تخلیه می شوند این در حالیست که راه اندازی شبکه فاضلاب شهری در بخش هایی از این شهرستان در دست اجرا است اما راه اندازی سیستم تصفیه خانه فاضلاب با وجود اینکه جانمایی شده و مجوزهای ارزیابی زیست محیطی دریافت کرده هنوز به مرحله اجرائی نرسیده است.
داریوش فرخی - رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان فیروزکوه- نیز به ایسنا گفته است که این شهرستان هنوز دارای تصفیه خانه فاضلاب نیست اما مجوزهای آن صادر شده و در بعضی مناطق لوله گذاری شبکه فاضلاب انجام شده است اما به سبب مشکل در تامین اعتبارات هنوز تکمیل و راه اندازی نشده است.
شهرستان هایی که دارای نقص در شبکه جمع آوری و سیستم تصفیه خانه فاضلاب هستند
این در حالیست که برخی دیگر از شهرستان های استان تهران نقایصی در شبکه یا سیستم تصفیه خانه های فاضلاب شهری یا صنعتی و خدماتی دارند. وضعیت نامطلوب سیستم های تصفیه خانه فاضلاب شهری و صنعتی شهرستان ملارد از محدودیت ظرفیت تصفیه خانه شهر ملارد تا عدم اقدام در زمینه راه اندازی تصفیه خانه فاضلاب شهر صفادشت یا رهاسازی شبانه فاضلاب در معابر شهرستان قدس - که ناشی از مشکل در تامین اعتبارات لازم جهت تکمیل و راه اندازی تمامی مدول های تصفیه خانه فاضلاب این شهرستان است - و اجرا نشدن پروژه های راه اندازی تصفیه خانه فاضلاب در شهرهای پاکدشت و شریف آباد در شهرستان پاکدشت از عواملی است که وضعیت فاضلاب را به یکی از معضلات زیست محیطی اصلی این شهرستان ها تبدیل نموده است.
بنابر آنچه فاطمه برنا - رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهر تهران- به ایسنا گفته است: سیستم تصفیه خانه فاضلاب در بعضی مناطق شهر تهران نیز کامل نیست و این مساله مشکلات زیادی را متوجه شهروندان کرده است؛ خصوصاً در منطقه ۲۲ که شهرک های مسکونی و برج های زیادی تولید شده بدین سبب ضرورت دارد که سیستم تصفیه فاضلاب در این منطقه توسعه پیدا کند اما هنوز این اتفاق نیفتاده است.
وی اضافه می کند: در بعضی دیگر از مناطق شهر نیز یا شبکه فاضلاب تکمیل و راه اندازی نشده یا شبکه فاضلاب تکمیل اما سیستم تصفیه خانه فاضلاب هنوز تکمیل و راه اندازی نشده است. در بعضی مناطق تهران شبکه جمع آوری فاضلاب ۱۰۰ درصد و در بعضی مناطق ۹۰ درصد اجرا شده اما در بعضی مناطق دیگر توسعه شبکه جمع آوری فاضلاب اجرائی نشده اما تنها تکمیل شبکه فاضلاب ملاک نیست و ایجاد و راه اندازی تصفیه خانه فاضلاب نیز باید به همان نسبت توسعه پیدا کند. حالا بیشتر فاضلاب کلانشهر تهران به سمت تصفیه خانه فاضلاب واقع در جنوب شهر می رود. در این شرایط ضرورت ایجاب می کند که تصفیه خانه ها و شبکه جمع آوری فاضلاب های پیشنهادی تکمیل شوند.
به گفته شیدا اکار - رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان شهریار- یکی از بزرگترین معضلات زیست محیطی این شهرستان نیز ورود فاضلاب شهرستان قدس به بالادست این شهرستان است که قسمتی از آن تصفیه نشده است و وارد زمین های کشاورزی می شود در صورتیکه فاضلاب شهری شهریار مشکلی ندارد اما روانه شدن آب های سطحی در قسمتی از شهرک های مسکونی که جدا از شهر راه اندازی شده اند مشکلاتی را به وجود آورده است.
همچنین حمید ناهیدی فر- رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان شمیرانات - به ایسنا گفته بود که یکی از شهرهای این شهرستان یعنی شمشک دربندسر فاقد سیستم تصفیه خانه فاضلاب است و به بجز دو روستا که دارای سیستم تصفیه خانه فاضلاب هستند و یک روستا که راه اندازی سیستم تصفیه خانه فاضلاب آن در دست اجرا است، حدود ۱۰ تا ۱۵ روستایی که بیش از ۱۰۰۰ نفر جمعیت دارند، فاقد سیستم تصفیه خانه فاضلاب هستند.
با وجود اینکه اقدامات موثری در زمینه راه اندازی و بهره برداری بخش هایی از شبکه و تصفیه خانه فاضلاب مرکزی در شهرهای جدید پرند و رباط کریم در شهرستان رباط کریم صورت گرفته است اما طبق آخرین گزارش های دریافتی از شرکت آب و فاضلاب جنوب غرب استان تهران هنوز جهت راه اندازی شبکه و انشعابات فاضلاب «نصیرشهر» اقدامی نشده است. همین طور بنابر اظهارات زهره عبادتی - رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان ری - این شهرستان دارای شش شهر است و تنها شهر ری که به صورتی منطقه ۲۰ تهران است بطور کامل تحت پوشش شبکه فاضلاب است و فاضلاب آن وارد تصفیه خانه جنوب تهران می شود اما از پنج شهر دیگر این شهرستان، مطالعات ارزیابی زیست محیطی و جانمایی تصفیه خانه فاضلاب شهرهای باقر شهر و حسن آباد انجام شده اما هنوز به مرحله اجرائی نرسیده اند، تصفیه خانه کهریزک حدود ۵۰ درصد جمعیت شهر را پوشش می دهد و نیازمند ارتقا و توسعه است و برای راه اندازی تصفیه خانه فاضلاب قیام دشت و قلعه نو که بتازگی به شهر تبدیل گشته است هنوز هیچ اقدامی صورت نگرفته است.
امامعلی یگان زاده - رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان پیشوا - نیز به ایسنا گفته است که این شهرستان دارای تصفیه خانه فاضلاب شهری مناسبی است و حدود ۸۰ درصد شبکه فاضلاب توسط شرکت آب و فاضلاب این شهرستان شبکه گذاری شده است اما به سبب هزینه بر بودن اتصال انشعابات به داخل منازل، مشترکان تمایل زیادی به اتصال انشعابات شبکه فاضلاب به منازل خودرا ندارند.
ورود فاضلاب مسکن مهر به حوضه آبریز سد ماملو
شهرستان پردیس در شمال شرق استان تهران نیز یکی دیگر از ۱۶ شهرستان استان است که دارای مشکلات عمده ای در زمینه شبکه ها و تصفیه خانه مرکزی فاضلاب است. حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد فاضلاب این شهرستان تصفیه می شود اما آنچه مشکل فاضلاب این شهرستان را بارزتر می کند ورود بخش زیادی از فاضلاب مسکن مهر به رودخانه جاجرود و حوضه آبریز سد ماملو است که تامین کننده بخش عمده آب آشامیدنی شرق کلانشهر تهران است این در حالیست که راه اندازی تصفیه خانه فاضلاب شهرستان پردیس از سال ۹۰- ۸۹ در دستور کار قرار گرفته است یعنی زمانی که شهرستان پردیس به وجود آمد زیرساخت های آن فراهم نشده بود و این مساله تبعات زیست محیطی جبران ناپذیری را برای منطقه، این شهرستان همین طور کلانشهر تهران به همراه داشته است.
فاضلاب بهارستان و اسلامشهر و بوی نامطبوع مسیر فرودگاه امام
در زمینه موضوع فاضلاب باید اظهار داشت که وضعیت نامطلوب فاضلاب شهرستان های بهارستان و اسلامشهر سبب شده که بعنوان یکی از کانون های اصلی انتشار بوی نامطبوع در فرودگاه بین المللی امام شناخته شوند؛ بوی نامطبوعی که طی سالهای اخیر به یکی از بربحث ترین و بزرگترین مشکلات زیست محیطی تهران تبدیل گشته است. حدود چهار سال از استشمام بوی نامطبوع در راه فرودگاه بین المللی امام خمینی می گذرد و اسفند ماه سال ۹۷ عیسی کلانتری - رئیس سازمان حفاظت محیط زیست- از گله مندی مقام معظم رهبری و رئیس جمهوری از این مساله و دستوررهبر انقلاب برای حل این معضل تا اختتام دولت دوازدهم آگاهی داده بود.
مساله انتشار بوی نامطبوع در راه فرودگاه بین المللی از دلایلی است که بر اهمیت رسیدگی به وضعیت فاضلاب های این دو شهرستان افزوده است. لازم به ذکر است که کانال فاضلابی که از بالا دست وارد شهرستان بهارستان می شود و گاهی از میان مزارع و اراضی کشاورزی می گذرد، در بعضی مواقع مورد سوءاستفاده برخی کشاورزان جهت آبیاری محصولات کشاورزی قرار می گیرد علاوه بر اینکه این کانال خود دارای فاضلاب است و فاضلاب های شهری نیز داخل آن تخلیه می شوند.
تیر ماه سال جاری بود که الهه بیگی - رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان اسلامشهر- به ایسنا اظهار داشت که یکی از معضلات بزرگ این شهرستان عدم بهره برداری نهایی از تصفیه خانه فاضلاب های شهری است و ورود فاضلاب شهری به اراضی کشاورزی مشکلات بهداشتی و زیست محیطی بسیاری به همراه دارد. همین طور فاضلاب های اسلامشهر خصوصاً فاضلاب مربوط به آشپزخانه یا حمام خانه ها در بافت قدیمی و فرسوده شهرستان هنوز وارد جوی یا کانال های آب سطحی شهر می شود که ایجاد آلودگی در خاک و منابع آب زیرزمینی را به دنبال دارد. سه ماه بعد از انتشار این خبر بیگی از راه اندازی و بهره برداری از هفت سیستم تصفیه خانه فاضلاب با اعتباری بیش از ۱۷۲ میلیارد تومان برای رعایت الزامات محیط زیستی، کاهش اثرات آلاینده و جلوگیری از بوی نامطبوع در حوزه این شهرستان آگاهی داد. رئیس اداره حفاظت محیط زیست این شهرستان بتازگی به ایسنا اظهار داشت: یکی از بزرگترین تصفیه خانه های فاضلاب که مربوط به یکی از شرکت های لبنی است با مساحت حدود ۶۰۰۰ متر مربع در دهه فجر توسط استاندار مورد بهره برداری قرار گرفت.
این واقعیت قابل کتمان نیست که تولید فاضلاب جزء جدایی ناپذیر از زندگی بشر است بدین سبب جمع آوری درست و تصفیه آن از اهمیت زیادی برخوردارست. مهدی اسماعیلی بیدهندی - عضو هیئت علمی محیط زیست دانشگاه تهران- ضمن اشاره به اینکه فاضلابی که در شهرها تولید می شود یک منبع آلاینده است و تا زمانی که بشر زندگی می کند، وجود خواهد داشت، به ایسنا می گوید: فاضلاب به آبی گفته می شود که بعد از مصرف توسط مصرف کننده حقیقی یا حقوقی همچون انسان، کارخانه ها یا بیمارستان ها... گرفتار تغییراتی می شود. انواع فاضلاب ها را می توان در سه دسته اصلی فاضلاب شهری، صنعتی و کشاورزی تقسیم بندی کرد.
وی ادامه می دهد: بخش عمده ای از فاضلاب هایی که در شهر تولید می شوند، فاضلاب انسانی و بخش دیگر آنها حاصل از کارهایی مانند شست وشوی ظروف، لباس و استحمام هستند علاوه بر این روان آب هایی که در طول معابر شهری بر اثر نزولات جوی به راه می افتد جزو فاضلاب شهری بشمار می رود.
این کارشناس محیط زیست و آب و فاضلاب ضمن بیان اینکه قسمتی از مصارف غذایی و دارویی انسان ها در قالب فاضلاب تولیدی دفع می شود، تصریح می کند: فاضلاب های انسانی حاوی مقداری املاح معدنی، ترکیبات شیمیایی یا دارویی و مواد بیولوژیک مانند میکروارگانیسم ها هستند که بخش عمده ای از آنها می تواند پاتوژن یا بیماری زا باشد.
به گفته اسماعیلی، یکی از هدف های اصلی جمع آوری و تصفیه فاضلاب جلوگیری از ورود این منبع آلوده به محیط زیست است چونکه در گذشته که فاضلاب بوسیله چاه های جذبی تخلیه و وارد محیط می شد موجب ایجاد آلودگی می شد این در حالیست که حالا با افزایش جمعیت شهرها حجم فاضلاب تولیدی نیز بالا رفته است. بدین سبب تخلیه فاضلاب در محیط و جمع آوری و تصفیه نکردن اصولی آن مخاطرات زیادی را برای محیط زیست به همراه خواهد داشت.
ضرورت جمع آوری و تصفیه فاضلاب باتوجه به بحران کم آبی و خشکسالی کشور
وی می افزاید: از جانب دیگر به لحاظ بهداشتی نیز جمع آوری و تصفیه نشدن فاضلاب تولیدی سلامت جوامع شهری که تحت تاثیر آن قرار می گیرند را نیز به شدت به خطر می اندازد و می تواند سبب مبتلاشدن به بیماریهای مختلفی چه به صورت مستقیم و چه به صورت غیر مستقیم شود. از این منظر از با اهمیت ترین هدف های جمع آوری و تصفیه فاضلاب حفظ محیط زیست، افزایش سلامت و بهداشت عمومی جامعه است همین طور باتوجه به وجود بحران های کم آبی و خشکسالی - که طی دهه های اخیر در کشور با آن روبه رو بوده ایم - می توان از جمع آوری و تصفیه فاضلاب در امتداد مدیریت پایدار منابع آب بعنوان منبع آب غیر متعارف و پایدار برای مصارف قابل کاربرد همچون کشاورزی و آبیاری فضای سبز و تغذیه آبخوان ها بهره برد.
شبکه گذاری فاضلاب باید حین بنا شدن شهرهای جدید انجام شود
این کارشناس محیط زیست و آب و فاضلاب در پاسخ به این پرسش ایسنا که باتوجه به ایجاد شهرهای جدید در استان تهران طی سالهای اخیر، چقدر شبکه گذاری و راه اندازی سیستم تصفیه خانه فاضلاب حین ایجاد شهرهای جدید اهمیت دارد؟ تاکید می کند: شبکه جمع آوری فاضلاب یکی از مهم ترین زیرساخت هایی است که باید در زمان ایجاد مجموعه شهری جدید در کنار عوامل دیگری همچون شبکه برق و آب لحاظ و دیده شود، چونکه راه اندازی شبکه فاضلاب بعد از بنا شدن شهری جدید هم هزینه های بسیار زیادی را به همراه دارد و هم امکان اجرای آن به نحو اصولی دیگر امکان پذیر نخواهد بود. بدین جهت لازم است شبکه گذاری فاضلاب از شروع پروژه های ایجاد شهرهای جدید در برنامه ریزی ها مورد توجه قرار گیرد.
به گفته اسماعیل یکپارچه نبودن نهادها و دستگاه هایی که وظیفه برنامه ریزی برای مکان یابی و استقرار یک مجموعه شهری جدید را برعهده دارند با دستگاه هایی که اعتبارات لازم را تامین می کنند و مجموعه هایی که عملیات اجرای این پروژه های را عهده دار هستند موجب به وجود آمدن چنین مشکلاتی می شود بگونه ای که برخی موضوعات مهم مانند ایجاد شبکه جمع آوری فاضلاب، تعیین محل دفع پسماند و … به بعد از ایجاد شهر موکول می شود و این امر همانطور که تا حالا هم شاهد بوده ایم موجب بروز مشکلات زیادی برای این مناطق می شوند.
به گزارش حیوان خانگی به نقل از ایسنا، بنابر اطلاعات سایت شرکت آب و فاضلاب استان تهران، وظیفه شرکت آب و فاضلاب استان تهران توزیع آب شرب و بهداشتی و جمع آوری بهداشتی فاضلاب مناطق شهری استان تهران است. شرکت آب و فاضلاب تهران عهده دار وظیفه جمع آوری و تصفیه فاضلاب تمامی شهرستان ها و شهرهای استان تهران است اما بنظر می رسد که باتوجه به رشد فزاینده جمعیت شهرها تا حالا موفق به پوشش تمامی بخش های این استان نبوده است. بدین جهت ضرورت دارد تمامی دستگاه های متولی همچون سازمان حفاطت محیط زیست، شرکت آب و فاضلاب استان تهران و مدیریت شهری در زمینه برنامه ریزی و تامین اعتبارات مورد نیاز جهت راه اندازی، تکمیل و توسعه شبکه جمع آوری و تصفیه فاضلاب این استان اقدام جدی کنند.
منبع: حیوان خانگی
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب